یکی از دغدغه‌های اصلی تولیدکنندگان بزرگ در کشورها، نحوه انتقال و توزیع محصولات به سایر کشورهاست. این موضوع لزوم توجه به تمامی مراحل صادرات کالا را برجسته می‌کند.
برای موفقیت در صادرات و عبور از مراحل آن، ضروری است که نکات کلیدی به‌دقت رعایت شوند. با این کار، محصولات مطابق برنامه‌ریزی و زمان‌بندی تعیین‌شده به کشور مقصد می‌رسند.
در این مقاله به بررسی روش‌ها و مراحل مهم صادرات کالا به کشورهای خارجی می‌پردازیم.
مراحل صادرات کالا
برای انجام صادرات کالا، رعایت دقیق برخی اصول مهم و تخصصی ضروری است تا فرآیند انتقال کالاها با دقت بالاتری انجام شود. در این بخش، مراحل صادرات کالا به خارج از کشور به‌صورت کامل بررسی خواهد شد.
مرحله اول: تعیین استراتژی
تعیین استراتژی صادراتی، نخستین گام در فرآیند صادرات است. پیش از آغاز هرگونه فعالیت صادراتی، پژوهش جامع در خصوص بازارهای هدف ضروری است. این پژوهش شامل بررسی عمیق آداب و رسوم، نیازها، قوانین و رقابت در بازارهای هدف می‌شود.
همچنین علاوه بر شناخت کشورهای دریافت کننده کالا، لازم است که وضعیت تجارت خود را نیز بررسی کنید، به عنوان مثال لازم است که استراتژی های کاملی برای تامین کالاهای صادراتی تجارتتان، چگونگی قیمت گذاری کالاها، چگونگی بازاریابی فروش کالاها، بررسی هزینه ها و سرمایه اولیه و … را تعیین نمایید.
در واقع شناخت این مسائل و تعیین استراتژی های لازم برای اجرای صحیح و اصولی فرآیند صادرات کالا یک امر مهم و حیاتی در این زمینه شناخته می شود و همچنین اجرای درست این مرحله در تسریع روند فعالیت های مربوط به صادرات کالا بسیار موثر می باشد.
مرحله دوم: شناسایی نیاز بازار
در این مرحله از فرآیند صادرات، سرمایه‌گذاری زمانی و مالی قابل توجهی جهت دستیابی به نتایج مطلوب ضروری است. تحقیقات جامع بازار در کشورهای مختلف، از جمله بررسی عمیق نیازها، ترجیحات مصرف‌کننده، قوانین و مقررات، رقبا و پتانسیل بازار، امری حیاتی محسوب می‌شود.
بنابراین پیش از هرگونه اقدام در زمینه صادرات کالا لازم است که بازار فروش و نیاز کشورهای مختلف به کالای صادراتی مورد نظرتان را بررسی نمایید تا بتوانید در زمینه فروش کالاهای صادراتی خود به موفقیت های بزرگی دست یابید.
مرحله سوم: انتخاب محصول مناسب
پس از انجام مطالعات جامع بازار و شناسایی دقیق نیازها و ترجیحات مصرف‌کنندگان در بازارهای هدف، گام بعدی، انتخاب محصول مناسب جهت صادرات است. این دو مرحله از فرآیند صادراتی ارتباطی تنگاتنگ و مستقیم با یکدیگر دارند.
با تحلیل نتایج تحقیقات بازار، می‌توان به وضوح مشخص نمود که کدام محصول بیشترین تقاضا را در بازار هدف داشته و پتانسیل بالایی برای فروش و کسب سود دارد. در واقع، انتخاب محصول صادراتی باید بر اساس نیازهای خاص بازار هدف و با در نظر گرفتن عوامل رقابت، قیمت‌گذاری، کیفیت محصول و قوانین و مقررات مربوطه صورت گیرد.
بنابراین پیش از هر اقدامی در این زمینه لازم است که کالای صادراتی خود را براساس نیاز کشوری که به عنوان کشور دریافت کننده کالا در نظر گرفتید، تعیین نمایید تا پس از اجرای فرآیند صادرات کالا به سود کلانی دست یابید.
مرحله چهارم: فرایند صادرات
برای انجام موفقیت‌آمیز عملیات صادرات، آشنایی با مراحل و تشریفات گوناگون آن امری ضروری است. به‌طور کلی، فرآیند صادرات کالا را می‌توان به مراحل زیر تقسیم‌بندی نمود:
- دریافت کارت بازرگانی: در خصوص انجام هرگونه فعالیت تجاری در سطح بین الملل لازم است که شما کارت بازرگانی در حوزه فعالیت مورد نظرتان را داشته باشید؛ بنابراین پیش از انجام سایر مراحل فرآیند صادرات لازم است که از طریق سازمان های مربوطه برای دریافت کارت بازرگانی اقدام کرده باشید.
- بازاریابی صادراتی: یافتن بازارهای هدف و مشتریان بالقوه، یکی از مهم‌ترین مراحل صادرات است. تدوین استراتژی‌های بازاریابی مؤثر و انتخاب روش‌های تبلیغاتی مناسب برای معرفی محصولات در بازارهای بین‌المللی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
- پروفورما یا پیش فاکتور: پس از شناسایی مشتری، پیش‌فاکتوری شامل جزئیات کالا، قیمت، شرایط پرداخت و سایر اطلاعات مرتبط، برای مشتری ارسال می‌شود.
- عقد قرارداد صادراتی: پس از ارائه پروفورما لازم است که یک قرارداد دو طرفه و مطابق با قوانین صادراتی بین المللی توسط صادرکننده و دریافت کننده کالاها امضا شود.
- امور گمرکی: انجام تشریفات گمرکی، از جمله تعیین ارزش گمرکی کالا، اخذ مجوزهای لازم، تهیه اسناد گمرکی و انجام مراحل ترخیص کالا، از مراحل حساس و پیچیده صادرات محسوب می‌شود.
حمل و نقل بین المللی کالا: انتخاب روش حمل و نقل مناسب (دریایی، هوایی یا زمینی)، بسته‌بندی کالا، بیمه کالا و انجام سایر امور مربوط به حمل و نقل، از دیگر مراحل صادرات است. - پرداخت و انتقال وجه: مهم ترین مرحله در اجرای فرآیندهای صادرات کالا انتقال وجه می باشد. برای این کار می توان از سیستم های بانکی و اعتبارات اسنادی یا صرافی های مجاز استفاده کرد.
انواع صادرات کالا
صادرات کالا انواع مختلفی دارد و می‌توان آن را به صادرات قطعی و موقت بخش‌بندی کرد. همچنین از طرفی دیگر شامل دو دستۀ روش مستقیم و غیر مستقیم است.
1. صادرات قطعی
روشی از صادرات است که در آن کالا به قصد فروش یا مصرف از کشور خارج می‌شود. در این روش صادرات معمولا خروج کالا از کشور از طریق تجار، شرکت‌های تعاونی، بازارچه‌های مرزی و مرزنشینان صورت می‌گیرد.
فهرست ممنوعه صادرات قطعی کالا
فهرست زیر لیستی از کالاهای صادراتی ممنوع است.
- کالاهایی که براساس دین و قوانین شرع تولیدشان ممنوع است.
- محصولاتی که براساس قوانین کشوری صادرات آن‌ها ممنوع اعلام می‌شود.
- اشیاء عطیقه و مواردی که در فهرست ممنوعیات میراث فرهنگی قرار می‌گیرد.
- صادرات دام، طیور، نباتات و گونه‌های جانوری خاص که در فهرست ممنوعه‌ی سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
2. صادرات موقت
روش دیگری از صادرات است که در آن کالا به صورت موقت مثلا به قصد شرکت در نمایشگاه‌های خارجی یا تعمیر کالا از کشور خارج شده و پس از گذشت مدت زمانی مشخص مجدد به کشور باز می‌گردد.
در این روش صادرات، صادرکننده به عنوان سپرده مبلغی را به گمرک می‌دهد و پس از بازگشت کالا به کشور، مبلغ سپرده شده به وی بازگردانده خواهد شد.
3. صادرات مستقیم
صادرکننده به صورت مستقل و بدون بهره‌گیری از واسطه، کالا یا خدمات خود را به بازارهای خارجی عرضه می‌نماید. در این روش، کلیه امور مربوط به صادرات از جمله بازاریابی، فروش، حمل و نقل، امور گمرکی و دریافت وجه، به طور کامل بر عهده‌ی صادرکننده خواهد بود.
مزیت‌های صادرات مستقیم کالا:
موارد زیر از جمله مزیت‌های صادرات کالا به روش مستقیم است.
- سود بیشتر صادرات
- شبکه سازی و ارتباطات تجاری
- نظارت بیشتر بر روند صادرات
- بررسی امکانات دیگر برای صادرات و همکاری‌ها
- تسلط کامل بر روند صادرات
- برندینگ بهتر
بررسی معایب صادرات مستقیم کالا:
در کنار مزیت‌های صادرات مستقیم، باید معایب این روش را نیز در نظر گرفت.
- نیاز به صرف وقت و هزینه‌های بیشتر
- نیاز به دریافت مجوزهای قانونی
- پیچیدگی بیشتر در روند صادرات
4. صادرات غیر مستقیم
بدیهی است که در این روش از واسطه برای انجام امورات تجارت استفاده می‌شود. در واقع فرد امورات تجاری را طی قراردادی به شرکت بازرگانی سپرده و خود را از گرفتن مجوزهای قانونی و فرایند صادراتی معاف می‌کند. همچنین صرفه‌جویی در هزینه و زمان و بهره‌مندی از تجربه متخصصین و ریسک کمتر از دیگر مزایای این روش است.
از طرفی نداشتن تعامل مستقیم با مشتری و تقسیم سود با درصدهای توافقی بین فرد و شرکت بازرگانی از معایب روش غیر مستقیم است.
مزایای صادرات کالا به روش غیر مستقیم:
اگر قصد صادرات به روش غیرمستقیم را دارید، مزیت‌های زیر را در نظر بگیرید.
- کاهش هزینه‌های صادرات
- عدم نیاز به آزمون و خطا و تسلط کامل به قوانین و روند صادرات
- استفاده از تجربه‌ی دیگران
- عدم نیاز به مجوزهای جانبی
معایب صادرات غیر مستقیم کالا:
- کاهش سود صادرات نسبت به روش مستقیم
- عدم آگاهی نسبت به مراحل صادرات و قیمت
- عدم شبکه سازی و نداشتن تعامل مستقیم با مشتری
کلام آخر
همان‌طور که متوجه شدید تمامی مراحل صادرات کالا نیازمند توجه و حساسیت خاصی است. از طرفی اطلاعات شما در زمینۀ شناخت بازارهای جهانی باید کامل و به‌روز باشد که بتوانید باتوجه به نوسانات بازار بهترین تصمیم را اتخاذ کنید. استفاده از دانش و تجربۀ افراد متخصص در این حوزه می‌تواند راه‌گشا باشد و از ضرر و زیان‌های احتمالی جلوگیری کند.
شرکت کشتیرانی دروازه طلایی دریای نور با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب و حرفه‌ای در این مسیر در کنار شما بوده و با برنامه‌ریزی دقیق و آینده‌نگری فرصت‌های خوبی را پیش‌روی شما قرار خواهد داد.
